comments
Foto: Shutterstock
Motivatiepsycholoog Maarten Vansteenkiste (UGent) vraagt het overlegcomité om elke introductie van het Covid Safe Ticket goed te beargumenteren. "Dat is cruciaal om de acceptatie te verhogen", zegt de onderzoeker. "Dat zien we in onze data."
De motivatiepsycholoog onderschrijft het belang dat het Covid Safe Ticket heeft voor de volksgezondheid. Daarom is het belangrijk om aan de bevolking uit te leggen welke risico's aan een bepaalde situatie verbonden zijn, klinkt het. "In het nachtleven is het logisch dat je dit introduceert", zegt Vansteenkiste. "Maar is het zo logisch in de winkel? Tot vandaag doen we dat niet, dus is dat niet zo duidelijk."
Vandaag zijn gevaccineerden nog steeds gemotiveerd om de maatregelen te volgen, ziet Vansteenkiste in de cijfers van de motivatiebarometer. "Ik denk dat je het motivationeel draagvlak niet mag onderschatten. Het is er wel degelijk."
"Als de risico's er zijn, zijn mensen bereid er zich naar te schikken. Maar je moet goed uitgelegd krijgen waarom. Het ontbreekt daar een beetje aan. Waarom is het vandaag nodig om in quarantaine te gaan als je kinderen besmet worden op school. Dat is een grote belasting. Maar waarom is het essentieel? We moeten dat goed uitleggen."
Vansteenkiste waarschuwt ook voor ongerijmdheden en contradicties in de regelgeving. Zo begrijpt een deel van de bevolking niet dat mondmaskers niet langer nodig zijn bij evenementen met minder dan 200 deelnemers, maar wel nog op school.
Bij een brede introductie van het Covid Safe Ticket is het van belang om ook dat juist te kaderen. "Niet als peststrategie van ongevaccineerden. Of om druk te zetten. Maar als beschermingsstrategie voor ons allen."
Vansteenkiste ziet geen meerwaarde in de stigmatisering van mensen die niet gevaccineerd zijn, niet in het minst omdat de groep in België relatief klein is. "Het zou mooi zijn om een zekere samenhorigheid te behouden in de samenleving. Ik hoop dat het Covid Safe Ticket niet ten koste daarvan gaat."
Delen via e-mail
De acceptatie van gelijk welke maatregel staat of valt met de consequentie van de vele uitspraken van politici en experten. Laten we van beiden nu echt wel te veel hebben, vooral omdat die allemaal een eigen mening hebben, liefst licht tot sterk verschillend van deze van collega's. De maatregelen zijn in het laatste anderhalf jaar zo vaak veranderd en contradictorisch geworden, dat ze zelfs door de braafste burger niet meer opgevolgd (kunnen) worden. Eerst was er geen mondmaskerplicht maar een lockdown, met een gunstige evolutie in de cijfers. De maskers werden in het beste geval zelfs "niet afgeraden", maar zeker niet verplicht, wegens te weinig evidentie over hun nut (en te weinig maskers). Na de eerste golf is het echter een hele soep van onlogische en tegenstrijdige maatregelen geworden: mondmaskerplicht en geen lockdown, met een opflakkering en een 2de golf tot gevolg. Vervolgens werd een mini-lockdown mét mondmaskerplicht ingesteld, met een matige verbetering van de cijfers tot gevolg, maar niet zoals na de 1ste en echte lockdown. Na weer wat niet te fanatiek binnnenzitten, ging de lockdown op de schop, maar niet de mondmaskerplicht. Gevolg: golf 3. Toen kwamen de allesoplossende vaccins, vrijwillig voor iedereen, dat ging zeker zo blijven. Heel veel mensen lieten zich vaccineren, want, zo werd er beloofd, het rijk der vrijheid kwam er aan. Alleen, met meer dan 70 % van de volwassen bevolking gevaccineerd, blijkt dat rijk der vrijheid weer maar eens een zoveelste illusie die de bevolking te verwerken kreeg. Niet alleen blijken de vaccins toch niet zo effectief tegen de deltavariant, waardoor gevaccineerden toch nog anderen konden besmetten. Bovendien krijgt de hele bevolking, gevaccineerd of niet, nu te maken met vrijheidsberovende maatregelen, in het bijzonder de Coronapas (Covid Safe ticket). Probeer het nut van een Covid Safe Ticket maar eens uit te leggen aan de brave burger die zijn wekelijkse boodschappen gedurende anderhalf jaar zonder al te veel beperkingen heeft kunnen doen, maar dat binnenkort waarschijnlijk enkel met dat Ticket kan doen, hoewel hij gevaccineerd is. Immers, de niet-gevaccineerde medemens die een negatieve test kan voorleggen, heeft dezelfde (on)vrijheid.Uiteindelijk heeft de bevolking de indruk dat ze steeds belogen wordt om maatregelen die weinig tot geen nut hebben blijvend te verplichten (de mondmaskers hebben niet gedaan wat verwacht werd, wat een aantal experts ook beweren, kijk maar naar de cijfers) of vrijwillige maatregelen de facto op te leggen zonder officieel van een verplichting te spreken (de overheid heeft nog steeds de moed niet om de vaccins te verplichten uit angst voor de gevolgen?). Mensen motiveren in situaties als deze kan alleen als ze over duidelijke, gecontroleerde informatie beschikken. In het geval van corona ontbreekt er in omzeggens elke studie echter een controlegroep, met name een die niet aan de maatregelen blootgesteld is. De kracht van de evidentie gaat zo voor een groot deel verloren en hiermee ook de geloofwaardigheid van de maatregelen en de motivatie van degenen die ze moeten ondergaan.