Zoekveld

Antibiotica: indicatoren voor het doelmatig voorschrijven van antibiotica door huisartsen
21/11/2023 - 12:32
Foto: Shutterstock

Het onnodig dure of overbodige karakter van verstrekkingen door zorgverleners kan worden geëvalueerd op basis van indicatoren van manifeste afwijking van goede medische praktijk, vastgesteld door de Nationale Raad voor Kwaliteitspromotie (NRKP).

De NRKP heeft drie indicatoren van manifeste afwijking van goede medische praktijk goedgekeurd voor het doelmatig voorschrijven van antibiotica door huisartsen met het oog op de vermindering van antibioticaresistentie en het terugdringen van nosocomiale infecties (in het ziekenhuis).

Wat houden deze indicatoren in?

De drie indicatoren werden in november 2023 in het Belgisch staatsblad gepubliceerd.

  • De nieuwe kwantitatieve indicator mikt op een substantiële daling van 40% van het aantal  voorschriften voor antibiotica door huisartsen en wordt apart vastgesteld voor kinderen (≤ 14 jaar) en volwassenen (≥ 15 jaar).

    Minstens 40 % van de voorschriften worden gezien als overbodig wanneer antibiotica worden voorgeschreven voor aandoeningen die niet reageren op antibiotica. 14% van die onnodige voorschriften zien we bij een banale verkoudheid,  19% bij griep en 14% bij niet-infectieus gerelateerde klachten.
  • De 2 kwalitatieve indicatoren focussen op een drastische vermindering van antibiotica die voorbehouden zijn voor specifieke situaties, de zogenaamde tweedelijnsantibiotica. Die wordt nu veel te vaak onterecht voorgeschreven ten nadele van de aangeraden eerstelijnsantibiotica.
    • Van al uw voorschriften voor amoxicilline (al dan niet gecombineerd met clavulaanzuur) geeft de indicator het minimum percentage weer van het volume (in standaard dagdoseringen of DDD) “zuivere” amoxicilline (niet gecombineerd met clavulaanzuur).
    • Van al uw voorschriften voor terugbetaalde antibiotica, geeft de indicator het maximum percentage weer van het volume (in standaard dagdoseringen of DDD) van amoxicilline gecombineerd met clavulaanzuur, cefalosporines, chinolonen en macroliden.

Wanneer een antibioticum therapeutisch verantwoord is, opteert men vaak in eerste instantie voor amoxicilline conform de aanbevelingen van BAPCOC. Enkel in gevallen van penicilline-allergie of -intolerantie opteert men voor een tweedelijnsantibioticum.

Specifieke infectieuze aandoeningen vereisen wel een tweedelijnsantibioticum, aangezien klassieke penicillines niet werkzaam zijn tegen deze pathogenen (bv. een mycoplasma-infectie).

Lees verder op de site van het RIZIV