Vitaminen en antioxidanten helpen de ontwikkeling van bepaalde vormen van kanker te voorkomen. Een nieuwe studie toont echter aan dat ze ook het tegenovergestelde effect kunnen hebben: het is allemaal een kwestie van dosis en genen...
De studie werd uitgevoerd aan het Karolinska Institutet in Zweden. De onderzoekers ontdekten dat antioxidanten een mechanisme activeren dat neoangiogenese in kankertumoren bevordert, wat verrassend is omdat eerder werd gedacht dat antioxidanten een beschermend effect hadden. De rol van antioxidanten is het neutraliseren van vrije zuurstofradicalen, die schade aan het lichaam veroorzaken, en ze worden vaak gevonden in voedingssupplementen. Te hoge doses kunnen echter schadelijk zijn.
Onderzoek uitgevoerd door dezelfde onderzoeksgroep had eerder aangetoond dat antioxidanten zoals vitamine C en vitamine E de groei en verspreiding van longkanker versnellen door een eiwit genaamd BACH1 te stabiliseren. Dit BACH1 eiwit wordt geactiveerd wanneer het niveau van vrije zuurstofradicalen afneemt, wat bijvoorbeeld gebeurt bij een dieet dat rijk is aan antioxidanten of wanneer spontane mutaties in tumorcellen endogene antioxidanten activeren. Onderzoekers hebben nu aangetoond dat activering van BACH1 leidt tot neo-angiogenese.
Hoewel bekend is dat hypoxie noodzakelijk is voor angiogenese in kankertumoren, toont het nieuwe mechanisme dat door de onderzoekers is geïdentificeerd aan dat tumoren nieuwe bloedvaten kunnen vormen, zelfs in de aanwezigheid van normale zuurstofniveaus. Het onderzoek benadrukt ook dat de regulatie van BACH1 vergelijkbaar is met die van het eiwit HIF-1α, een mechanisme dat in 2019 werd bekroond met de Nobelprijs voor Fysiologie/Medicijnen en dat cellen in staat stelt zich aan te passen aan variaties in zuurstofniveaus. De onderzoeksresultaten wijzen erop dat HIF-1α en BACH1 samenwerken in tumoren.
Talrijke klinische onderzoeken hebben de werkzaamheid van angiogeneseremmers geëvalueerd, maar de resultaten waren niet zo overtuigend als aanvankelijk werd verwacht. Dit onderzoek opent de deur naar effectievere manieren om angiogenese in tumoren te voorkomen. Zo zouden patiënten met tumoren met een hoog gehalte aan BACH1 meer baat kunnen hebben bij anti-angiogenesetherapie dan patiënten met een lagere expressie van dit gen.
De onderzoekers gebruikten een verscheidenheid aan celbiologische methoden en richtten zich voornamelijk op longkankertumoren door organoïden te bestuderen, kleine microtumoren gekweekt bij patiënten. Ze bestudeerden ook muizen en monsters van menselijke borst- en niertumoren. Tumoren waarin BACH1 werd geactiveerd, hetzij door inname van antioxidanten of door overexpressie van het BACH1-gen, produceerden een verhoogde vorming van nieuwe bloedvaten en bleken zeer gevoelig voor angiogeneseremmers.
De volgende stap zal zijn om in detail te onderzoeken hoe zuurstofniveaus en zuurstofvrije radicalen het BACH1 eiwit kunnen reguleren, terwijl de klinische relevantie van de verkregen resultaten verder zal worden beoordeeld. Soortgelijke onderzoeken zullen ook worden uitgevoerd op andere soorten kanker, waaronder borst-, nier- en huidkanker.
Delen via e-mail