Zoekveld

Vlaamse bossen worden diverser en weerbaarder
08/10/2025 - 09:31
Foto: Shutterstock

De samenstelling en structuur van de Vlaamse bossen gaan erop vooruit. Zo is er een toename van loofhoutbestanden, een afname van homogene bosstructuren en een daling van het volume dood hout, blijkt uit de nieuwste resultaten van de Vlaamse bosinventaris. Dat betekent dat de bossen diverser en weerbaarder worden.

De Vlaamse bosinventaris gaat na hoeveel bos er staat in Vlaanderen en wat er voor planten in die bossen staan. Dat gebeurt aan de hand van 26.730 meetpunten en elk jaar bezoekt het Agentschap Natuur en Bos 10 procent van die punten. De eerste meetperiode werd uitgevoerd van 1997 tot 1999, de tweede van 2009-2018 en de derde startte in 2019.

Aan de hand van de meest recente gegevens van de bosinventaris (uit de periode 2014-2023)  wordt de oppervlakte bos in het Vlaamse Gewest nu geschat op 152.600 hectare. Dat komt overeen met 11,2 procent van de Vlaamse grondoppervlakte. Het gaat om een stijging van ongveer 2.600 hectare ten opzichte van de vorige bosinventaris.

Sinds de eerste bosinventaris zijn bosbestanden waar meer dan 80 procent van de oppervlakte naaldhout (sparren en dennen) is, gedaald van 37 naar 28 procent. Tegelijkertijd steeg het aandeel loofhoutbestanden van 51 naar 56 procent. Dat is positief aangezien loofbomen zoals beuken en eiken een hogere biodiversiteitswaarde hebben dan naaldbomen. De grove den is nog steeds de meest voorkomende boomsoort in Vlaanderen. Al daalt ze wel van 28 naar 22 procent. Op de tweede plaats staat de inlandse eik, die steeg van 11 naar 15 procent.

Verder zijn er meer gemengde bossen. Zo daalde het aandeel bossen die bestaan uit een boomstoort van 55 naar 42 procent. Het aandeel gemengde bossen steeg van 11 naar 22 procent. De transitie van monotone naaldbossen naar gemengde loofbossen zorgt niet enkel voor een biodiversiteitstoename maar maakt bossen ook weerbaarder tegen ziektes en droogtestress, legt woordverder van Natuur en Bos Jeroen Denaeghel uit.

Tot slot blijft het volume dood hout stijgen in de Vlaamse bossen. Sinds de eerste bosinventarisatie is het gemiddeld volume meer dan verdubbeld: van 4,1 m3/ha naar 9,9 m3/ha. "Dood hout is cruciaal voor een gezond bos, omdat het als voedselbron dient voor insecten en paddenstoelen, maar ook als habitat voor talloze soorten zoals spechten en kikkers. Het verteringsproces zorgt voor een rijke bodem vol voedingsstoffen en gaat bodemverzuring tegen door de beschikbaarheid van calcium en magnesium te verhogen", klinkt het bij Natuur en Bos.

"We zetten niet alleen in op meer bos, maar ook op betere bossen - met meer variatie, meer inheemse soorten en meer ruimte voor natuurlijke processen", reageert minister van Omgeving en Landbouw Jo Brouns. "Dat is essentieel om onze natuur veerkrachtiger te maken tegen klimaatverandering, en tegelijk onze kinderen de bossen van de toekomst te garanderen."

bron: belga