
Foto: Shutterstock
Ongeveer 10% van de bevolking krijgt op een bepaald moment te maken met een ernstige depressieve stoornis (MDD), en bijna 20% ontwikkelt ooit symptomen. Ondanks deze hoge prevalentie blijft de behandeling van MDD deels ineffectief: ongeveer 30% van de patiënten is resistent tegen conventionele antidepressiva.
Ketamine, toegediend in lage doses via infusie, heeft bewezen effectief te zijn als snelwerkend antidepressivum, met klinische verbetering binnen enkele uren, zelfs bij therapieresistente patiënten. Het effect is echter tijdelijk en vereist herhaalde toediening om de symptomatische verbetering te behouden. Deze langdurige infusies brengen risico’s met zich mee, waaronder dissociatieve bijwerkingen, mogelijke afhankelijkheid en een verhoogd risico op terugval na stopzetting van de behandeling.
Een recente studie toonde aan dat het mogelijk is om de werking van een enkele dosis ketamine te verlengen. De onderzoekers baseerden zich op een testbaar mechanistisch model dat de snelle werking van ketamine verklaart via activatie van de ERK-signaleringsroute (extracellular signal-regulated kinase). Deze route is cruciaal voor de synaptische plasticiteit die verantwoordelijk is voor de vroege antidepressieve effecten. Door de fosfatase (DUSP6) te remmen die de ERK-activiteit vermindert, gebruikten de onderzoekers de verbinding BCI om het antidepressieve effect van ketamine tot wel twee maanden te verlengen.
De klinische toepassing van BCI blijft onzeker vanwege de specificiteit en mogelijke bijwerkingen. Niettemin levert deze studie een bewijs van concept: het langdurig behouden van het antidepressieve effect van ketamine kan mogelijk door het moduleren van intracellulaire signaalroutes. Deze bevindingen openen de deur naar de ontwikkeling van nieuwe moleculen die deze routes kunnen beïnvloeden om de werking van snelwerkende antidepressiva te optimaliseren en te verlengen.
Enhanced ERK activity extends ketamine’s antidepressant effects by augmenting synaptic plasticity