Mediplanet/Pharmaplanet

Samen met het grote publiek vernamen de apothekers vorige week de maatregelen van de federale en regionale overheden om de verspreiding van het COVID-19 virus tegen te gaan. Hierbij werd beslist dat apotheken tijdens deze crisis geopend blijven volgens de normale regeling. Deze maatregel werd gecommuniceerd zonder voorafgaand overleg met de sector.

‘Het is jammer dat er geen extra omkadering werd voorzien bij deze maatregel. Er kwam geen informatie voor het grote publiek omtrent apotheekbezoeken, geen richtlijnen om besmetting van het apotheekpersoneel te voorkomen. Apotheken werden gewoonweg vergeten in dit crisisplan’, zegt Hilde Deneyer, directeur van het Vlaams Apothekers Netwerk (VAN). ‘Veel apothekers melden ons dat nog steeds heel wat mensen langskomen in de apotheek voor niet-dringende producten, zoals hun vitaminesupplement of dagcrème. Dit geeft extra werklast voor onze apothekers en uiteraard gaat dit in tegen het advies van de overheid om de verspreiding van het virus tegen te gaan’. VAN benadrukt nogmaals dat het beter is om niet zelf naar de apotheek te gaan als je symptomen vertoont. Beter is het om te telefoneren en met je apotheek een gepaste regeling af te spreken om je geneesmiddelen te bekomen. Hilde Deneyer vult aan: ‘Thuislevering is zeker een optie wanneer dit mogelijk is voor de apotheek. Jammer genoeg is hiervoor nog geen wettelijk kader. Gelukkig stellen onze apothekers zich flexibel op en laten ze hun patiënten niet in de kou staan.’

Bij gebrek aan richtlijnen vanuit de overheid, namen de apothekers dan maar zelf het initiatief. Er werd een taskforce opgericht door de nationale apothekersbond APB, VAN en de regionale beroepsverenigingen om aanbevelingen uit te werken. Deze aanbevelingen omvatten onder meer het regelmatig reinigen van oppervlakken, handen wassen en voldoende afstand houden in de apotheek.

Apothekers zullen niet worden bedeeld bij de eerstvolgende levering van mondmaskers. ‘Hiervoor hebben we zeker begrip’, benadrukt Dirk Vos, voorzitter van VAN. ‘Apothekers kunnen zich op andere manieren beschermen en de mondmaskers zijn voorbehouden voor artsen en verplegend personeel, die veel nauwer contact hebben met mogelijk besmette patiënten.’ Om het risico op besmetting van zowel apotheekpersoneel als patiënten te verminderen, verschijnen in veel apotheken plexiglazen wanden die op de toonbank worden geplaatst. In sommige steden of gemeenten werkt de gemeentelijke technische dienst mee bij het maken en plaatsen van de wanden. Ook de regionale beroepsverenigingen organiseerden reeds een groepsaankoop.

Apothekers worstelen al enkele jaren met een algemeen geneesmiddelentekort en dat is tijdens deze crisis niet anders. Bijkomend is er reeds vanaf de bekendmaking van de eerste besmetting met het COVID-19 virus in het Chinese Wuhan een gestegen vraag naar handontsmetting en mondmaskers. De voorraden van deze producten zijn bij zo goed als alle de apotheken volledig uitgeput. Hilde Deneyer bevestigt: ‘Sinds deze week begint ook de vraag naar paracetamol (o.a. Dafalgan®, Algostase®) enorm toe te nemen, vaak door foutieve of onvolledige berichtgeving in de media. Dit zorgt ervoor dat deze pijnstillers op termijn niet meer beschikbaar zullen zijn voor mensen die het echt nodig hebben, zoals bijvoorbeeld chronische pijnpatiënten.’

Apothekers doen hun best om patiënten juist te informeren, maar op dit moment staan zij onder enorme druk. Naast het extra werk dat deze Coronacrisis met zich meebrengt, hebben zij bijvoorbeeld ook de zorg voor hun eigen kinderen waarvoor opvang moet worden gezocht.

En ook apothekers en apotheekassistenten kunnen uitvallen door besmetting, waardoor de goede werking van de apotheek in het gedrang komt. ‘We willen dan ook de media, maar vooral de overheid, oproepen burgers te sensibiliseren en eenduidige informatie te verspreiden’, zegt Dirk Vos.

Het COVID-19 virus zorgt voor heel wat druk bij huisartsen. Vandaag werd dan ook het noodplan huisartsengeneeskunde afgekondigd, waarbij alle niet-urgente geplande zorg wordt uitgesteld. ‘Veel apothekers maken zich de bedenking waarom zij dan op de gewone manier moeten blijven verder werken’, zegt Dirk Vos. ‘Er is geen noodplan voor apotheken, laat staan dat iemand zich bezighoudt met onze bekommernissen omtrent wachtdiensten bijvoorbeeld. Wanneer apothekers moeten thuisblijven door het virus komen deze in het gedrang.’

VAN wil de druk op de huisarts verlagen en de zorg voor hun patiënten met chronische aandoeningen verlichten. Daarom heeft het een nota voorgelegd voor een gedoogbeleid wat betreft chronische medicatie. In deze nota wordt de mogelijkheid voorzien dat de patiënt die enkel voor herhaalvoorschriften voor chronische medicatie naar de huisarts zou gaan, zich rechtstreeks tot de apotheker wendt. Zolang de maatregelen rond COVID-19 van kracht zijn, kunnen apothekers dan op basis van het farmaceutisch dossier de medicatie afleveren zonder voorschrift. ‘Dit voorstel werd door het kabinet van minister De Block jammer genoeg afgeschoten. Patiënten blijven hierdoor in de kou staan’, betreurt Hilde Deneyer.

In afwachting van duidelijke communicatie, vraagt VAN de burgers solidair te zijn en geen geneesmiddelen te hamsteren. ‘Deze zijn van belang voor patiënten die het echt nodig hebben. Respecteer ook de hygiënemaatregelen die je apotheek hanteert en kom niet langs als je symptomen vertoont. Zo blijft het veilig voor iedereen’, besluit Dirk Vos.

Ondertussen werkt VAN samen met de regionale beroepsverenigingen aan een systeem voor het opvolgen van de uitval van apotheekmedewerkers. Aan de hand van meldpunten zullen apotheken kunnen doorgeven hoeveel medewerkers niet meer in staan zijn om te werken. Op deze manier kunnen de noden in kaart worden gebracht, en wordt waardevolle informatie verzameld voor de toekomst.

Contact:

Hilde Deneyer, Algemeen directeur VAN, 0476 77 78 28 - hilde.deneyer@vlaamsapothekersnetwerk.be  

Dirk Vos, Voorzitter VAN, 0477 47 71 35 - dirk.vos@vlaamsapothekersnetwerk.be

VAN is het representatief netwerk van de Vlaamse apotheker dat fungeert als aanspreekpunt en spreekbuis van de apotheker voor de Vlaamse overheid en alle organisaties betrokken bij de gezondheids- en welzijnszorg in Vlaanderen. VAN is een samenwerkingsverband van de apothekersverenigingen in de Vlaamse gemeenschap en brengt hun standpunten samen. VAN omkadert en versterkt de positie van de apotheker als actieve partner binnen een Vlaams gezondheidsbeleid en bevordert de ontwikkeling van Farmaceutische Zorg, preventie- en gezondheidsprojecten. VAN ondersteunt de Vlaamse apotheker in zijn dagdagelijkse praktijk en ontwikkelt en valoriseert het beroep van apotheker. VAN benut hiervoor de complementariteit die heerst binnen de apothekersverenigingen in de Vlaamse gemeenschap. Voor meer informatie zie: www.vlaamsapothekersnetwerk.be