
Bij een nucleair incident zal het innemen van de juiste dosis stabiel (niet-radioactief) op het juiste moment de schildklier verzadigen, zodat die geen radioactief jodium meer kan opnemen.
Op het juiste moment?
Jodiumtabletten mogen alleen worden ingenomen na een rechtstreeks advies van de overheid die, bij een nucleair incident, de bevolking via de media en BE-Alert op de hoogte zal brengen.
De juiste dosis?
De tabletten bevatten 65 mg kaliumjodide per tablet. De dosering voor kinderen tot 1 maand is ¼ tablet, voor kinderen van 1 maand tot 3 jaar ½ tablet, van 3 tot 12 jaar 1 tablet en van 12 tot 40 jaar 2 tabletten in een één inname.
Bij een nucleair incident volstaat doorgaans één enkele inname van jodium. Voor herhaalde of langdurige blootstellingen aan radioactief jodium, dienen de instructies van de bevoegde overheid die zulke complexe situaties uur na uur bekijkt in het bijzonder opgevolgd te worden.
In uitzonderlijke gevallen kunnen jodiumtabletten leiden tot overgevoeligheidsreacties zoals roodheid van de huid, pijn in de hals, ... De symptomen verdwijnen normaal vanzelf als er geen tabletten meer worden ingenomen. Het kleine risico op overgevoeligheidsreacties is geen argument om de jodiumtabletten niet in te nemen.
Welke doelgroepen?
De prioritaire doelgroepen zijn kinderen en jongeren onder de 18 jaar, alsook zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven.
(Jong)volwassenen tussen 18 en 40 jaar zijn minder gevoelig dan kinderen en hebben een lager risico om schildklierkanker te ontwikkelen na blootstelling aan radioactief jodium.
Mensen die ouder dan 40 jaar zijn behoren niet tot de doelgroepen omdat het risico op schildklierkanker die door radioactief jodium wordt veroorzaakt, vermindert met de leeftijd. Bovendien neemt het risico op complicaties bij de inname van jodiumtabletten toe met de leeftijd.
Patiënten met een allergie voor jodium mogen geen jodiumtabletten innemen. Patiënten met schildklierproblemen moeten hun arts vragen wat ze moeten doen bij een nucleaire incident.
Check!
Het FAGG organiseerde in 2018 een informatie en de distributiecampagne over jodiumtabletten (zie: Brief van het FAGG aan de apothekers). Het Agentschap vraagt de apothekers om na te gaan, als een patiënt om jodiumtabletten vraagt, of er na die campagne niet al een doosje werd afgeleverd. Je hoeft geen aflevering te weigeren, maar het kan zijn dat de patiënt niet meer weet dat hij thuis nog een verpakking heeft liggen.
Afleveringsprocedure
We herinneren je eraan dat patiënten gratis jodiumtabletten kunnen afhalen, maar dat elk afgeleverd doosje in de apotheeksoftware moet worden geregistreerd met de naam en het INSZ-nummer van de persoon die de tabletten afhaalt (CNK 2.733.772 in nucleaire risicozones; CNK 3.641.222 buiten deze zones).
Er is één doosje met 10 jodiumtabletten voorzien per 4 personen. Een alleenstaande of een gezin van 4 of minder personen ontvangt 1 doosje met 10 tabletten. Een gezin met meer dan 4 personen ontvangt 2 doosjes. Je mag de doosjes niet deconditioneren.
Houdbaarheid van de tabletten
Als jodiumtabletten in hun originele verpakking en op een geschikte plaats (op kamertemperatuur en weg van vocht en licht) bewaart worden, blijven ze erg lang goed. Net zoals keukenzout verweert het jodium van de tabletten bijna niet. De hoeveelheid actieve stof is meer dan voldoende om het gewenste effect te bereiken gedurende vele jaren. Merk op dat de tabletten van 2017/2018 enkel een fabricagedatum hebben, en geen vervaldatum. Dat is een bewuste keuze geweest van de overheid. Die tabletten zijn minstens houdbaar tot 2027.
De tabletten die nu in omloop zijn, zijn getest en goed bevonden. Dat geldt ook voor de tabletten die meer dan 10 jaar oud zijn. In 2021 voerde Sciensano een grondige analyse uit van de tabletten met fabricatiedatum van oktober 2010 tot juni 2011 (lotnummers: 0L078A - 0L079A - 0L080A - 0L081A - 0L082A - 0L083A - 0L084A - 0L085A - 0L086A - 0L087A - 0L148A - 0L149A - 0L150A - 0L151A). Uit die testen bleek dat de tabletten nog minstens houdbaar zijn tot en met 28 mei 2022. De houdbaarheid wordt ieder jaar opnieuw getest.
De Dienst voor Geneesmiddelenonderzoek (DG) voerde een studie uit die bijkomende informatie verschafte over de kwaliteit van de tabletten die buiten de strategische stock bewaard worden, bij de apotheker zelf. Die studie bevestigde de stabiliteit, ook microbiologisch, van de tabletten met fabricatiedatum van oktober 2010 tot juni 2011. “Wie dergelijke tabletten in huis heeft, hoeft geen nieuwe te halen”, luidt het advies op de overheidswebsite Nucleairrisico.be.
Patiëntenmateriaal
Voor bijkomende informatie over jodiumtabletten kan je je patiënten doorverwijzen naar de website Nucleairrisico.be (LINK = https://www.nucleairrisico.be/jodiumtabletten-afhalen-bij-de-apotheek ). Je kan ook de informatiebrochure ‘Weet jij wat te doen bij een nuclair ongeval?’ downloaden op Risico-info.be
Bron: APB